بیدادِ «تازه به دوران رسیده های فرهنگی»!
«تازه به دوران رسیدگی»یکی از مفاهیم جدید اجتماعی است؛ مفهومی که در جامعهء ما قابل رؤیت و در حال رشد است. تازهبهدوران رسیدگی به نوکیسگی نیز شناخته میشود. کارشناسان اجتماعی و تاریخ فرهنگی تازه به دوران رسیدگی را عاملی آسیبزننده به جامعه میدانند و معتقدند نباید نسبت به آن بیتوجه بود.
افشین داورپناه -مردمشناس و عضو هیئت علمی پژوهشکده فرهنگ وهنر- در این باره می گوید: «نوکیسگی» به عنوان نتیجه عینی/ ذهنی نوعی بیسامانی در شرایط فرهنگی، اقتصادی و سیاسی کشور اگر چه به طور عمومی موضوع قابل توجهی در ایران معاصر به شمار میرود، اما «نوکیسگی فرهنگی»، «نوکیسگی دانشگاهی» یا «تازه به دوران رسیدگی فرهنگی»، پدیده جدیدتر و قابل توجهتری است، به ویژه اینکه «نخبگی» و «نخبهپروری» در جامعهء ایران را نشانه رفته و آن را به شدت تضعیف و تهدید میکند. نوکیسگی در بین اهل فرهنگ و پژوهش به مراتب تاسفبارتر از «نوکیسگی» در بین مردم عامی است.
تعریف شما از «تازه به دوران رسیدگی» چیست؟
افشین داورپناه: «تازه به دوران رسیدگی» زمانی رخ میدهد که شخص، به طور ناگهانی و بدون داشتن شایستگیها، آموزشها و طی کردن مراحل لازم، به دلیل فراهم شدن فرصتهایی ویژه برایشان، به ثروت، مقام یا هر موقعیت مهم دیگری، دست پیدا کند من در اینجا، برای روشنتر شدن دایره مفهومی موضوع، بین «نوکیسگی» و «تازه به دوران رسیدگی» کمی تفاوت قائل میشوم؛ در واقع، «نوکیسگی» را زیر مجموعه «تازه به دوران رسیدگی» قرار بدهیم؛ در این نگاه، نوکیسگی شرایطی است ناگهانی که فرد را به طور ناشایستهای به ثروت یا منابع میرساند، اما «تازه به دوران رسیدگی» میتواند در ابعاد فرهنگی نیز رخ بدهد. این که برخی افراد بدون اینکه شایستگی لازم را داشته باشند ـ بر اساس روابط یا تعلق به گروهی خاص ـ یک موقعیت دانشگاهی یا یک مدیریت فرهنگی را تصاحب میکند.
چرا این نوکیسگی یا تازه به دوران رسیدگی را آسیبزا و خطرناک تصوّر میکنید؟
افشین داورپناه: «تازه به دوران رسیدگی فرهنگی» پدیده شومی است که «نخبگی» و «نخبهپروری» در جامعه ایران را نشانه رفته و آن را به شدت مخدوش کرده و در معرض تضعیف و تهدید قرار دادهاست! ظهور نوکیسهها در بین اهل فرهنگ و پژوهش به مراتب تاسفبارتر از «نوکیسگی» در بین مردم عامی است! وقتی «فرهیختهنمایی» و «نخبه نمایی» در جامعه رواج پیدا میکند، فرهیختگی و نخبگی در جامعه، به ابتذال کشیده شود؛ در چنین جامعهای نمیتوان به نیروی نخبگی و تحقّق شایسته سالاری و عدالت امیدوار بود.
منبع:سایت فرارو
درهمین باره:
http://libertyforiran.com/fravahar/?p=887
http://libertyforiran.com/fravahar/?p=959